Op en rond 9 november jl. was er veel aandacht in de media voor de Heinekenontvoering die 40 jaar geleden op deze datum plaatsvond. De meeste kranten en tijdschriften en ook televisieprogramma’s blikten terug op de ontvoering van de biermagnaat en zijn chauffeur die eind 1983 heel Nederland in zijn greep hield. Nadat door het Heinekenconcern 35 miljoen (gulden) aan losgeld was betaald, is de verblijfplaats van de ontvoerden ontdekt en zijn ze door de politie bevrijd. Van het losgeld is uiteindelijk ca 27 miljoen teruggevonden en 8 miljoen nog altijd zoek.
Follow the Money
Op 9 november 2023, precies 40 jaar na dato, lanceerde het onafhankelijke journalistenplatform Follow the Money een boek over de Heinekenontvoering en het Heinekenlosgeld. Het boek is geschreven door Harry Lensink en Wim van de Pol, twee ervaren misdaadjournalisten die de verschillende stafrechtelijke processen waarin het losgeld ter sprake kwam, nauwgezet hebben gevolgd.
‘Geldsporen liegen niet, daarom volgen wij ze,’ stelt Follow the Money op haar website. In lijn met die filosofie hebben de journalisten in het boek de geldsporen gevolgd naar het nooit teruggevonden deel van het losgeld met een glashelder doel: waarheidsvinding in dienst van de samenleving.
Casa Rosso
Toen ik van de ontvoering hoorde studeerde ik economie aan de Universiteit van Amsterdam. Na de colleges werkte ik bij Casa Rosso, dat toen gevestigd was aan de Oudezijds Achterburgwal 98. Ik verzorgde er ’s avonds en ’s nachts het licht en geluid bij de stripteaseshows in de sfeervolle theaterzaal op de begane grond waar zich ook de bar bevond. Als het stripprogramma voorbij was, werden de gasten naar de tweede verdieping van het pand begeleid, naar de live-shows: een publieke seksvoorstelling met duo’s, trio’s en soms een kwartet in allerlei standjes. Na de voorstelling liep het publiek steevast met rode wangen de trap af naar beneden.
Naast Casa Rosso was Club 26 gevestigd, een casino in Las Vegas stijl met alles erop en eraan. Daar nam ik af en toe, tussen de shows door, een kijkje en raakte gefascineerd door het spel craps, ook wel Seven Eleven genoemd. Dat is een Amerikaans dobbelstenenspel wat je nergens anders in Europa kon spelen. Behalve het door de ‘shooter’ in een diepe langwerpige speeltafel werpen van twee rode dobbelstenen, boeide mij ook de opwinding bij spelers en kijkers rond een crapstafel zodra achter elkaar 7 of 11 werd gegooid.
Het nieuws dat meneer Heineken en zijn chauffeur waren ontvoerd bereikte uiteraard ook mijn baas Maurits de Vries, alias Zwarte Joop, de toenmalige eigenaar van Casa Rosso en Club 26. Joop was ontdaan en tegelijk woedend op degenen die verantwoordelijk waren voor de ontvoering. Hij was heel goed bevriend met Freddy Heineken. Het liefst zou Joop mee helpen zoeken naar de daders.
Brand op de Wallen
Ruim een maand nadat – na goed speurwerk van de politie – de heer Heineken en zijn chauffeur waren bevrijd en alweer twee weken veilig thuis bij hun gezin waren, werd De Vries zelf slachtoffer van een verschrikkelijke criminele daad. In de avond van 16 december 1983 liep een ontslagen medewerker zomaar Club 26 binnen met een pistool en een jerrycan benzine en stak daarmee het hele gebouw en de naast gelegen gebouwen, waaronder het Casa Rosso theater, in brand. Niemand van Zwarte Joop’s ‘ordecommissarissen’ was te bekennen om dader Joseph Lan in de gracht te sodemieteren voordat hij het casino binnenliep om dood en verderf te zaaien.
Het levenswerk van De Vries brandde volledig af. Er vielen 13 doden, waaronder enkele medewerkers waar ik wel eens een praatje mee maakte als ik in Club 26 kwam. Door de brand was de Heinekenontvoering en de nasleep ervan in één klap uit mijn gedachten verdwenen. Van de zoektocht naar het losgeld is mij ook niets bijgebleven. Dat van de betaalde 35 miljoen gulden 8 miljoen nooit is teruggevonden, wist ik lange tijd niet eens. Misschien komt het omdat ik als een van de weinige Nederlanders het boek van Peter R. de Vries over de Heinekenontvoering nooit heb gelezen.
Freddy Heineken en zijn chauffeur Ab Doderer waren levend en wel teruggevonden en de daders gearresteerd. Dat was het belangrijkste. Dat er nog 8 miljoen gulden aan losgeld zoek was, was daarmee vergeleken bijzaak. Zeker voor een concern met miljarden omzet en honderden miljoenen winst per jaar. Zo zag ik het.
Het boek
De media hebben deze week uitgebreid aandacht besteed aan het boek ‘Het Heinekenlosgeld’ van Follow the Money, en ook aan de nieuwe strafzaak tegen mij. Harry Lensink en Sophie Blok, de makers van de podcast ‘De jacht op het Heineken-losgeld’, zaten aan tafel bij Khalid en Sophie. Daar kwam ook de verbetenheid en frustratie van het Openbaar Ministerie ter sprake die daar decennia later nog altijd mee bezig is.
Op RTL Boulevard legde advocaat Clarice Stenger uit: ‘Iedereen die Heineken-geld aanraakt moet zich verantwoorden’.
‘Precies 40 jaar na ontvoering zijn de verdwenen Heineken-miljoenen nog steeds een mysterie’, kopte AT5 op 9 november jl. op haar website in een item over het boek en de podcast.
‘Het ontvoeringsverhaal is nog steeds relevant vertellen Blok en Lensink. Dat komt omdat er nog steeds gezocht wordt naar het verdwenen geld. Zo wordt Marcel Kaatee, eigenaar van twee gokhallen in het Wallengebied, verdacht voor het witwassen ervan. Volgens het Openbaar Ministerie zijn de hallen officieel nog van Holleeder, vertelt Lensink. Maar Lensink zelf heeft daar in zijn onderzoek nog geen bewijs voor gevonden: “We hebben een redelijk vermoeden wat er met het geld is gebeurd. Ik kan wel zeggen dat Willem Holleeder en Cor van Hout er goed van hebben geleefd. Of het daadwerkelijk in deze panden terecht is gekomen is lastig te zeggen, maar ik zie heel weinig bewijs”, aldus Lensink.’
Dat ik anno 2023 nogmaals terecht sta voor het witwassen van Heinekenlosgeld dat 40 jaar geleden aan de ontvoerders is betaald, had ik na mijn integrale en onherroepelijke vrijspraak in 2009 nooit kunnen bedenken. Terwijl het veelbesproken Heinekenlosgeld voor het OM niet eens de reden was om mij opnieuw te vervolgen. De échte reden van die nieuwe vervolging lees je in mijn volgende blog.