De Rabobank is al lang niet meer het braafste jongetje van de klas in de bankenwereld. In ‘Waarom Euribor-claims tegen de Rabobank kansrijk zijn‘ verbaast gastauteur advocaat Carel Abeln van Follow The Money zich erover dat de pers zo weinig aandacht besteedt aan het feit dat de Rabobank, behalve strafrechtelijke betrokkenheid bij de Libor-fraude, zich eveneens in ernstige mate schuldig heeft gemaakt aan Euribor-fraude. Voor de Nederlandse financiële markt is de Euribor-fraude veel relevanter, vindt Abeln, die de Rabobank onlangs namens een vastgoedondernemer heeft gedagvaard. Nu de Rabobank heeft erkend ook te hebben gefraudeerd met het Euribor-tarief, wil de vastgoedondernemer dat de aan hem geleverde renteswap wordt teruggedraaid. De Rabobank in het verdachtenbankje, wie had dat ooit van de ogenschijnlijk brave bank kunnen denken.

‘Onacceptabel’
Nog niet zo lang geleden was de oude boerenleenbank er als de kippen bij om een rekeninghouder die negatief in het nieuws kwam, bijvoorbeeld omdat justitie onderzoek verrichtte naar die persoon, te brandmerken als ‘D’, wat bij de Rabobank betekent: ‘ONACCEPTABEL’.

Na een publicatie in Het Parool van 27 augustus 2005 getiteld ‘Monsterverbond op de Wallen’ kwalificeerde de Rabobank mij als ‘onacceptabel’ en wachtte zij op het juiste moment om mij als klant te kunnen dumpen. Dat blijkt uit interne stukken die de bank in verband met het strafrechtelijk onderzoek tegen Willem Holleeder en een aantal medeverdachten, aan de politie heeft verstrekt.

Onschuldpresumptie, wat inhoudt dat een verdachte voor onschuldig gehouden dient te worden tot het tegendeel bewezen is, daar doet de Rabobank niet aan. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld ING en Van Lanschot. Twee dagen na mijn arrestatie op 30 januari 2006 stuurde de Rabobank aangetekende brieven naar al mijn bedrijven met de mededeling:

‘De Rabobank Groep wenst haar (bancaire) relatie met u te beëindigen. Zij wenste op geen enkele wijze met u, danwel aan u gelieerde bedrijven in verband te worden gebracht, of te worden geassocieerd met kwesties waarmee u, terecht of onterecht, in verband wordt gebracht.’

MOT-Meldingen
Uit mijn strafdossier bleek dat de Rabobank, waar op het hoofdkantoor in Utrecht naar verluidt veel oud-politie en justitiemedewerkers werkzaam zijn, een rekeninghouder bij de minste of geringste financiële transactie trakteert op een MOT-melding (Melding Ongebruikelijke Transacties), ook als hier geen aanleiding voor is. Bijvoorbeeld omdat de bank er lucht van heeft gekregen dat de rekeninghouder een relatie heeft met het Endstra-concern. Dan is het kennelijk beleid van de bank om zo’n klant met terugwerkende kracht in het vizier van justitie te brengen met tientallen MOT-meldingen.

Dat er voorwaarden gelden voordat sprake kan zijn van een MOT-melding, doet er dan kennelijk niet toe. Er zijn hogere doelen. Trouwens, de klant merkt er toch niks van. Als hij of zij zich er ooit over beklaagt, omdat later in een Bibob-onderzoek naar voren komt dat zijn of haar bedrijf dankzij de alerte Rabobank MOT-meldingen op zijn of haar conto heeft staan, hoeft de bank zich daar niet voor te verantwoorden.

Op 6 maart 2008 stuurde ik brieven naar de Rabobank waarin ik opheldering vroeg over 33 MOT meldingen die de bank van 10 december 2002 t/m 22 september 2005 heeft gedaan van contante stortingen van mijn speelhallen waarvan er geen voldeed aan de voorwaarden die een MOT-melding rechtvaardigen; de stortingen boven de € 10.000 waren geen van allen ‘A-Typisch voor de klant’, en evenmin duidden de stortingen op een ‘opvallende omzet of wijziging van het rekeningsaldo ten opzichte van voorgaande perioden’. De Rabobank kon dat goed beoordelen want de rekeningen van de speelhallen bij de Rabobank waarop de contante omzet werd gestort, bestonden al sinds de jaren tachtig.

De afdeling ‘Bijzonder Beheer’ van Rabobank Nederland reageerde als volgt op mijn brieven:

‘In lijn van de Wet MOT (Melding Ongebruikelijke Transacties) kunnen wij u geen mededelingen doen.’

Rabobank zelf in opspraak
Kort daarna raakten de moraalridders van de Rabobank, die andere banken graag de maat nemen, zelf in opspraak. De bank bleek betrokken bij de vastgoedfraude op de Amsterdamse Zuid-as. Ook zou de bank in de Verenigde Staten constructies hebben gefinancierd die bedrijven in staat stelden minder belasting te betalen. De Rabobank zou tevens geholpen hebben met het wegsluizen van geld van de derdenrekening van het Rotterdamse advocatenkantoor Legal Point.

Een voormalige directeur van Rabobank Amsterdam zou jarenlang vanuit het kantoor in de Van Baerlestraat geld hebben geroofd van enkele hoogbejaarde klanten.

Ik kan niet ontkennen enig leedvermaak te hebben gehad toen onthullingen van structureel dopinggebruik in de wielersport publicitair gezien ook de Rabobank raakten. Een bank die jarenlang oneerlijke concurrentie in de sport faciliteerde, daar wil je als wielerliefhebber toch niet mee geassocieerd worden, zou je denken. Maar gelukkig voor de bank zijn klanten die de wielersport een warm hart toedragen een stuk loyaler naar de Rabobank dan wanneer het omgekeerde het geval zou zijn.

In 2011 volgden meer negatieve berichten over de bank. Zo legde de Autoriteit Financiële Markten Rabobank Nederland (opnieuw) boetes op voor overkreditering. Door een blunder konden honderden klanten van de Rabobank rekeninggegevens van anderen inzien. De Rabobank had ook trucs uitgehaald met Avonturenpark Hellendoorn om het toezicht van de Nederlandse Bank te omzeilen. Na 10 jaar procederen won attractieparkeneigenaar Ruud de Clercq de procedure tegen de Rabobank tot de hoogste rechter aan toe.

Midreth
De Rabobank had grote financiele belangen in Midreth, de failliete huisaannemer van Willem Endstra, op wiens bankrekening vele Endstra-miljoenen zijn binnengekomen. Dat kwam naar voren bij de presentatie van het eerste faillissementsverslag van de curatoren waarin de Rabobank als grootste verliezer van het faillissement van Midreth te boek stond. Enkele jaren daarvoor had de Rabobank de banden met de Endstra’s juist verbroken vanwege geldstromen die verband hielden met de door Midreth gebouwde IJmuidense jachthaven Seaport Marina. In 2010 publiceerde Vrij Nederland over een geheime bankrekening die Midreth-voorman Leliveld en Endstra samen in Liechtenstein zouden hebben, wat Leliveld overigens ontkende.     .

John Deuss
Als verlengstuk van het Openbaar Ministerie ‘infiltreerde’ de Rabobank in 2006 bij de in opspraak geraakte oliehandelaar en bankier John Deuss en diens First Curaçao International Bank (FCIB). Dat bleek in december 2011 tijdens de behandeling van de zaak door de Arnhemse rechtbank. Hiertoe tekende de Rabobank een ‘pseudo-dienstverleningsovereenkomst’ met justitie.

Libor-fraude
Momenteel staat de Rabobank in het verdachtenbankje voor het, samen met anderen, manipuleren van het Libor-rentetarief. Vanwege de erkende betrokkenheid bij de Libor-fraude kreeg de Rabobank van de Britse en Amerikaanse toezichthouders en De Nederlandsche Bank een boete opgelegd van in totaal 774 miljoen euro. De hoogste boete ooit voor een Nederlands bedrijf. Volgens een omvangrijk onderzoek van De Nederlandse Bank (DNB) en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) had de Rabobank tussen 2006 en 2012 de interne organisatie niet goed op orde. Daarom konden er volgens DNB “misdragingen plaatsvinden bij het doorgeven van tarieven voor Libor.”

Met het erkennen van schuld en het betalen van een hoge boete hoopte de Rabobank strafvervolging af te kopen. Daarbij beloofde de Rabobank die forse eenmalige kostenpost niet af te zullen wentelen op de belastingbetaler door de boete in mindering te brengen op de belastbare winst. Nee, dat moest er nog eens bijkomen.

‘Rabobank schoolvoorbeeld criminele organisatie’
Als het aan advocaat Gerard Spong ligt is de ellende nog niet voorbij en wordt de bank, ondanks de schikking, alsnog strafrechtelijk vervolgt wegens valsheid in geschrifte, oplichting, witwassen en deelname aan een criminele organisatie. Dat probeert Spong namens de gedupeerde certificaathouders van de Rabobank, en mogelijk ook pensioenfonds PGGM, te bewerkstelligen in een artikel-12 procedure.

In Elsevier zegt Spong het opvallend te vinden dat het Openbaar Ministerie deelname aan een criminele organisatie niet bewijsbaar acht. Op 29 oktober 2013 ondertekenden Rabo-bestuurders Piet Moerland en Sipko Schat een schikking met de Amerikaanse justitie waarin ‘conspiracy’ wordt toegegeven. ‘Dan heb je het over een criminele organisatie’, vindt Spong.

Naar aanleiding van de vraag van Elsevier of de gemaakte winsten en de daarop gebaseerde bonussen via misdrijven verkregen, verwijst advocaat Spong opnieuw naar de Amerikaanse schikking waarin de Rabo-bestuurders bij punt 98 erkennen dat winst voor de bank het oogmerk was bij de misdragingen. ‘

Tegen iedere Nederlander zou dit vervolging wegens witwassen opleveren en ontneming van wederrechtelijk verkregen vermogen. Natuurlijk moeten de verdachten en de bank vervolgd worden voor witwassen,’ stelt Spong. Wat de advocaat betreft moet de bank ook worden vervolgd voor deelname aan een criminele organisatie want: ‘In mijn ogen zien we in de Libor-zaak een schoolvoorbeeld van een criminele organisatie: geraffineerd, gestructureerd en letterlijk tot achter de komma. Als werknemers van de bank over een periode van zes jaar structureel valsheid in geschrifte plegen, vormen zij alleen om die reden al een criminele organisatie. We hebben hier te maken met een criminele bank. De Rabobank voldoet aan alle kenmerken van een criminele organisatie.’ Aldus advocaat Gerard Spong in Elsevier.

Een koekje van eigen deeg zou zijn als alle rekeninghouders de Rabobank een brief zouden sturen met dezelfde strekking als de brieven die de Rabobank naar klanten stuurt die worden geconfronteerd met negatieve publiciteit. De tekst zou dan luiden: ‘Ik wens mijn (bancaire) relatie met u te beëindigen want ik wens op geen enkele wijze met u, of aan u gelieerde personen, in verband te worden gebracht, of te worden geassocieerd met kwesties waarmee uw bank, terecht of onterecht, in verband wordt gebracht.’

Het is maar goed dat de rekeninghouders van de Rabobank een stuk fatsoenlijker zijn dan de bank zelf.