Woensdagmiddag 13 december om 14.30 uur was het zover. Mijn eerste wrakingszaak. Nooit eerder had ik een rechter gewraakt vanwege een schijn van partijdigheid. Nu wel, omdat daar aanleiding toe was. Een dag voorafgaand aan de behandeling van het wrakingsverzoek, hadden mijn advocaten Han Jahae en Oscar Pluimer nog een extra toelichting bij het verzoek aan de wrakingskamer gemaild. In het stuk zijn alle argumenten waarom door rechter mr. E. (Eva) Slager de schijn van partijdigheid was gewekt, nog eens nader gemotiveerd.

‘Wij zijn hier alleen als toehoorders’
Een toelichting? De drie rechters van de wrakingskamer keken verbaasd. Daar wisten ze niks van. Dinsdag 12 december hadden ze geen stukken van mijn advocaten ontvangen, in tegenstelling tot de gewraakte rechter mr. Slager die het document wel in haar mailbox had binnengekregen. Dat geldt ook voor de eveneens aanwezige officieren van justitie die in de zaal hadden plaatsgenomen in plaats van achter de voor hen bestemde desks. “Dit is een zaak tussen de rechtbank en meneer Kaatee. Wij zijn hier alleen als toehoorders,” antwoordde een van de officieren op de vraag waarom niet de voor het Openbaar Ministerie gebruikelijke posities werden ingenomen in de zittingszaal.   

De reden dat de stukken niet waren ontvangen lag volgens de voorzitter van de wrakingskamer aan de rechtbank. “Waarschijnlijk had iemand een vrije dag of zo,” grapte de voorzitter.  

In de herkansing
Gezeten in de zittingszaal mailde advocaat Pluimer vanuit zijn notebook het stuk desgevraagd nogmaals naar de rechtbank. Ditmaal niet naar het e-mailadres van de wrakingskamer (“doet u dat inderdaad maar niet”) maar naar een ander e-mailadres dat de griffier opgaf.

Nadat het 24 pagina’s tellende document eindelijk op de plaats van bestemming was gearriveerd en uitgeprint, gingen de rechters het in de zittingzaal lezen. In de tussentijd moesten wij, rechter Slager en haar gevolg, de officieren en het overige publiek, maar even buiten de rechtszaal ‘pauzeren’ zo lang er werd gelezen.

Na 20 minuten mochten we de zittingszaal weer in. Dat is snel dacht ik. Zelf had ik ruim een uur nodig gehad om het concept van het ingediende stuk van mijn advocaten grondig te bestuderen en van commentaar te voorzien.

Follow the Money
Uit de eerste vraag die werd gesteld over de net gelezen toelichting die mijn advocaten op schrift hadden gesteld, kwam naar voren dat de rechters het stuk niet écht hadden bestudeerd. De vraag was of de rechtbank wist dat de regiezitting van 17 oktober jl. door Follow the Money werd opgenomen. De vraag werd gesteld naar aanleiding van citaten uit door Follow the Money gemaakte geluidsopnamen van de regiezitting die in de toelichting waren verwerkt. Dat die opnamen met instemming van de rechtbank zijn gemaakt, stond echter gewoon in de toelichting vermeld.  

Toen die vraag nu ook mondeling was beantwoord, werd aan de bij de zitting aanwezige Harry Lensink van Follow the Money de vraag gesteld of hij soms ook geluidsopnamen maakte van de wrakingszitting. “Nee”, antwoordde Harry droog.

Tips
De wrakingskamer zag in de toelichting van mijn advocaten kennelijk niets om er vragen over te stellen aan de gewraakte rechter mr. Slager. Er kwam zodoende geen vraag over de alternatieve vervolgingssuggesties die zij op de regiezitting van 17 oktober aan het OM had aangereikt. Rechter Slager had de officieren bij die gelegenheid gewezen op een derde en mogelijk vierde criminele geldstroom in het dossier die volgens haar eventueel ook als witwassen konden worden aangemerkt. Waarom de rechtbank die tips aan het OM gaf tijdens de regiezitting, daar hoefde rechter Slager geen tekst en uitleg over te verschaffen.

Nieuw beleid rechtbank
Over het eerdere contact tussen rechter Slager en het OM, reeds in juni 2023, terwijl de verdediging op dat moment, conform een nieuw beleid van de rechtbank tot een week voor de zitting niet mócht weten welke rechters de strafzaak Terrel zouden gaan behandelen, werd ook geen vraag gesteld. Voor de officieren van justitie geldt dezelfde regel die ons in maart 2023 vanuit de rechtbank zowel mondeling als schriftelijk is medegedeeld, dat ze pas een week voorafgaand aan de eerste zitting de namen van de rechters te horen krijgen.  

In strijd met dat nieuwe beleid van de rechtbank nam rechter Slager op 27 juni 2023 telefonisch contact op met het OM over de inhoud van de zaak, zónder de verdediging daarvan op de hoogte te stellen. In haar schriftelijke reactie van 29 november 2023 op het wrakingsverzoek stelt rechter Slager dat het nieuwe bestuursreglement van de rechtbank op 30 juni 2023 is gepubliceerd in de Staatscourant. Met andere woorden: door op 27 juni 2023 te bellen met de officier van justitie had ze niet in strijd met het toen nog geldende beleid gehandeld. Maar er bleven nog genoeg vragen over. De wrakingskamer liet dit voor rechter Slager pijnlijke onderwerp echter onbesproken passeren.      

“Ik heb het boek Judas nooit gelezen”
Tijdens de wrakingszitting verklaarde rechter Slager samengevat het volgende:   

‘Ik heb nooit een link gelegd tussen het bezoek van mijn partner, acteur Ronald Top, en de strafzaak die ik op dat moment voorzat. Mijn partner heeft inderdaad de rol van Peter R. de Vries gespeeld in de serie Judas en in 2018 een paar draaidagen gehad toen de serie werd opgenomen. Hij heeft Peter R. de Vries of de zussen Holleeder echter nooit ontmoet. Wij woonden toen niet samen. Dat doen we overigens nog steeds niet. We wonen ieder apart.

Mijn partner komt wel vaker naar een zitting van mij, laatst was hij nog bij een zitting waar ik politierechter was. Ook familieleden van mij komen wel eens kijken als ik aan het werk ben. Ik vind rechter zijn een mooi vak en draag dat ook uit.

Toen mijn partner die middag naar de zitting kwam, moest hij ’s ochtends werken. Hij wist hij niet dat Peter R. de Vries iets te maken had met de strafzaak die ik voorzat, alleen dat de zaak verband hield met Holleeder. Ik heb het boek Judas van Astrid Holleeder nooit gelezen en heb ook de televisieserie niet gezien, op enkele fragmenten na.’

Toen ik dit hoorde dacht ik: slim van de rechter om na de eerdere ophef in de pers haar partner een andere zitting van haar te laten bijwonen in een zo onbeduidend mogelijke zaak. Door tussen neus en lippen te melden dat de acteur onlangs nog een zitting van haar als politierechter had bijgewoond, scoorde de rechter duidelijk punten bij de wrakingskamer.     

Tegen het einde van de zitting vroeg de vrouwelijke rechter van de wrakingskamer aan mijn advocaat wat nou eigenlijk het probleem was dat de partner van rechter Slager op 17 oktober de regiezitting had bezocht. Of mr. Jahae dat nog een keer wilde uitleggen. Aan haar houding te zien leek de rechter die over het wrakingsverzoek moet oordelen het zelf helemaal niet zo’n probleem te vinden; de partner van de rechter was toch niet Peter R. de Vries zélf maar slechts een acteur die de rol van De Vries heeft vertolkt in een televisieserie. “Een acteur heeft niet dezelfde mening als het personage die zij of zij neerzet”, legde de rechter aan ons uit.  

Judas
Mr. Jahae trachtte de wrakingsrechter nogmaals duidelijk te maken waarom het bezoek van de partner van de voorzitter die de rol van Peter R. de Vries heeft gespeeld in de serie Judas en zich het verhaal van de zussen Holleeder ‘eigen’ heeft moeten maken, de schijn van partijdigheid met zich meebracht. De verklaringen van de zussen vormen namelijk de fundering onder de strafzaak Terrel die rechter Slager voorzit. Ervan uitgaande dat de rechter en haar partner belangstelling hebben voor elkaars werk, zal het het verhaal van Judas ook aan de keukentafel zijn besproken. Er zal een mening over zijn gevormd.

Na afloop van de zitting gaf rechter Slager mijn advocaten een hand. Ik kreeg zelf ook een stevige handdruk van haar. Slager kwam zelfverzekerd over, ze straalde zelfvertrouwen uit, alsof de zitting voor haar gunstig was verlopen. Die indruk had ik eerlijk gezegd ook want de collega-rechters hadden de gewraakte rechter niet één kritische vraag gesteld.

De wrakingskamer doet vóór de kerstdagen uitspraak.